Zawór czterodrogowy, trzydrogowy?

Co to właściwie jest, do czego służy, jak i gdzie go zamontować? Inna nazwa to zawory mieszające. Mieszające dlatego, że służą do mieszania przepływającego czynnika grzewczego w rurociągach, przez co uzyskuje się na wypływie z zaworu różne temperatury, które są potrzebne do zasilania różnych części ogrzewania, np. ogrzewanie grzejnikowe, ogrzewanie podłogowe. A więc, stosuje się takie zawory (między innymi) w ogrzewnictwie;

Zawór czterodrożny z kompletem

armatury i z obejściem grawitacyjnym

*  Do podniesienia temperatury powracającej wody do kotła, co umożliwia uniknięcie wykraplania się pary powstającej w palenisku, na ściankach kotła. To zapobiega powstawaniu korozji wewnątrz kotła i przedłuża jego żywotność. Aby zjawisko takie nie występowało temperatura na kotle powinna być nie mniejsza niż 53-56°C.

 *  Aby poprawić jakość regulacji zaworów z głowicami termostatycznymi przy grzejnikach i jednocześnie wyrównać obciążenie cieplne wszystkich odbiorników ciepła.
*  Wyregulować stały przepływ ilościowy o wymaganej temperaturze.
*  Do płynnej regulacji wysokości temperatury w danym elemencie ogrzewczym.
*  W celu ułatwienia montażu z jednego rozdzielacza, różnych sekcji ogrzewania, które wymagają zasilania o różnych temperaturach.
*  W celu oszczędzania paliwa, ten strażnik temperatury (inaczej elektroniczny palacz) pilnuje naszych pieniędzy, które czekają w składzie opału na spalenie, jednocześnie pilnuje komfortu temperaturowego w pomieszczeniach.

Jak montować? - zawsze z pompą za zaworem, wówczas będzie najkorzystniejsze mieszanie i najlepiej wykorzystana praca pompy ponieważ zwiększy siłę czynną przed zaworami termostatycznymi przy grzejnikach.. W innym miejscu nie uzyskamy oczekiwanych efektów, (woda tak jak wieczny student, płynie tam gdzie będzie najłatwiej), i woda popłynie tam gdzie jest łatwiejszy przepływ, całkowicie poza naszą kontrolą.

Regulacja ustawienia może odbywać się ręcznie, przy założeniu, że nie będzie konieczności częstej korekcji. Przy zmianach temperatur zewnętrznych trzeba często wykonywać poprawki ustawienia. Lepszym rozwiązaniem, wydaje się, zastosowanie modułu wykonawczego w postaci siłownika elektrycznego z czujnikiem temperatury, podłączonego do głównego sterownika przy kotle i wówczas zawsze do grzejników popłynie woda o potrzebnej  temperaturze aby ogrzać dane pomieszczenie.

Zawory trójdrożne najkorzystniej jest montować ze sprzęgłem hydraulicznym ponieważ najzimniejsza woda wracająca z instalacji (grzejnikowej lub podłogówki) do kotła będzie zmieszana z nadmiarem gorącej, która płynie przez sprzęgło hydrauliczne również do kotła.

Zawór trójdrożny tzw. zawór mieszający reguluje ilość pobieranej wody z kotła CO, proporcjonalnie do ilości wody pobieranej z powrotu z grzejników. Przykład temperatura wody na kotle 60°C, temperatura potrzebna do ogrzewania budynku 40°C a na powrocie jest 28°C. Taki mieszacz automatycznie wyreguluje poziom wymaganej temperatury, jednocześnie podwyższy temperaturę wody powrotnej do kotła, oczywiście jeżeli zamontowano cały komplet automatyki, jeśli nie, ten manewr należy wykonywać ręcznie i będzie to bardzo nieprecyzyjne. Myślę, że jest nie możliwe ciągłe bieganie do kotłowni i dokonywanie poprawek w ustawieniach.

Zawór czterodrożny w zależności od ustawienia przepuszcza np; 60% gorącej wody do ogrzewania a reszta przez rurę powrotną wraca do kotła. Pompa tłocząca do instalacji gorącą wodę brakujące 40%, przez zawór czterodrożny pobiera z powrotu do kotła, jednocześnie obniża temperaturę pompowanej wody w instalację do wymaganej wysokości a podwyższa temperaturę wody płynącej powrotem do kotła. Taki manewr można wykonać tylko przy pomocy zaworu mieszającego cztero drogowego Dodatkowym wyposażeniem instalacji mogą być termometry na rurze zasilającej i powrotnej aby wizualnie można było śledzić dokonania zaworów mieszających. Zawór czterodrożny w znaczny sposób ułatwia podłączenie podgrzewacza wody użytkowej, ponieważ stała temperatura na kotle powyżej punktu rosy (56°C) zabezpiecza całkowicie wysokość temperatury do podgrzewania cwu.

Same zalety
* do regulacji rozbudowanych systemów grzewczych
* do wszystkich rodzajów ogrzewania akumulacyjnego
* do systemów grzejnikowych i do ogrzewania podłogowego.
* do stosowania we wszystkich kotłach węglowych z podawaniem paliwa ręcznym i mechanicznym, w kotłach na olej opałowy, również przy kotłach gazowych gdy nie jest wymagane ciśnienie powyżej statycznego
*  szczególnie w zastosowaniu jako armatura pomagająca w ekonomicznym wykorzystaniu paliwa

Dobranie właściwej średnicy zaworu mieszającego.  Aby właściwie wykorzystać funkcje mieszacza, konieczne jest prawidłowe dobranie jego wielkości nominalnej (średnicy). Zamontowanie zaworu o małej wielkości spowoduje, że nie będą zagwarantowane możliwości regulacji w całej skali mieszacza. Ograniczenie jest proporcjonalnie większe, im większe jest odchylenie od prawidłowo ustalonych wielkości podczas doboru. Jest to związane również z ilością przepływającego czynnika grzewczego przez dany mieszacz. Jeżeli są wątpliwości, przy wyborze prawidłowej średnicy, lepiej zamontować mieszacz większy, z pewnością nie zaszkodzi.

Sugestie dobierania zaworu mieszającego do mocy kotła:
kocioł o mocy 18 kW - Ø25;
kocioł o mocy 25 kW - Ø25, Ø32;
kocioł o mocy 40 kW - Ø32, Ø40;
kocioł o mocy 60 kW - Ø40, Ø50;
kocioł o mocy 80 kW - Ø50, Ø65;
kocioł o mocy 100 kW - Ø50, Ø65 i więcej